โรงงาน ‘อายิโนะโมะโต๊ะ’ ปลอดภัยไร้ปนเปื้อน
ตอน 5 : BE CLEAN – สะอาดไว้ดีที่สุด !

โรงงาน อายิโนะโมะโต๊ะ ใส่ใจในทุกขั้นตอนการผลิต เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่ทั้งคุณภาพดีและปลอดภัย โดยหนึ่งในหัวใจสำคัญของความปลอดภัยทางอาหาร คือ สุขลักษณะส่วนบุคคล (Personal Hygiene) ที่อายิโนะโมะโต๊ะให้ความสำคัญกับทั้ง GMP และการควบคุมพฤติกรรมและสุขลักษณะของพนักงาน ผู้มาติดต่อ และผู้รับเหมา ในพื้นที่ผลิต พื้นที่บรรจุ และคลังสินค้า เพื่อให้ผลิตภัณฑ์ทุกชิ้นถึงมือลูกค้าอย่างปลอดภัย ด้วยการดำเนินมาตรการ BE CLEAN ในการดูแลสุขลักษณะส่วนบุคคล ซึ่งมี 5 ข้อดังนี้

5 มาตรการ BE CLEAN - สุขลักษณะส่วนบุคคล

1. สิ่งอำนวยความสะดวกด้านสุขอนามัยส่วนบุคคลและห้องน้ำ

• จัดอ่างล้างมือ (Hand-Washing Stations) ในจำนวนและตำแหน่งที่เหมาะสม โดยเฉพาะใกล้ทางเข้าโซนผลิต โซนบรรจุ และคลังสินค้า
• อ่างล้างมือต้องมี น้ำสะอาด สบู่หรือน้ำยาฆ่าเชื้อ และ อุปกรณ์ทำมือให้แห้งที่ถูกสุขลักษณะ (เช่น กระดาษเช็ดมือที่ไม่เปื่อยยุ่ยง่าย หรือเครื่องเป่ามืออัตโนมัติ)
• แนะนำให้ใช้ก๊อกแบบไม่ต้องสัมผัส (Non-Hand Operated Taps) เพื่อลดการปนเปื้อน
• ห้องน้ำต้องสะอาด มีอ่างล้างมือในตัว และ ห้ามเปิดตรงสู่พื้นที่ผลิตหรือคลังสินค้า
• จัดให้มีห้องเปลี่ยนชุดและล็อกเกอร์ที่ออกแบบเพื่อลดความเสี่ยงปนเปื้อน เช่น แยกเก็บเสื้อผ้าส่วนตัวออกจากชุดทำงาน

2. สุขลักษณะภายในโรงอาหารและพื้นที่รับประทานอาหาร

• โรงอาหารและพื้นที่รับประทานอาหารต้อง แยกออกจากพื้นที่ผลิตอย่างชัดเจน
• ห้ามนำอาหารหรือเครื่องดื่มเข้าพื้นที่ผลิต ต้องเก็บไว้ในจุดที่กำหนดและบริโภคเฉพาะพื้นที่ที่อนุญาต
• มีระบบจัดการเศษอาหารและขยะอย่างเหมาะสม เพื่อป้องกันการสะสมเชื้อจุลินทรีย์หรือการดึงดูดสัตว์พาหะ

3. ชุดปฏิบัติงานและอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล

ชุดทำงาน

• ต้องสะอาด แข็งแรง ไม่มีรอยขาด
• ไม่ควรมีกระดุมหรือกระเป๋าด้านนอกเหนือเอว (ใช้ซิปหรือกระดุมกดแทน)
• ห้ามนำชุดทำงานในโซนผลิตไปใช้ปะปนกับพื้นที่อื่น
• ต้องมีระบบซักและเก็บชุดที่เหมาะสม (แยกจากเสื้อผ้าส่วนตัว หรือใช้บริการซักที่ได้มาตรฐาน)

ถุงมือและอุปกรณ์อื่น ๆ

• ถุงมือสัมผัสอาหารต้องสะอาด และอยู่ในสภาพดี ไม่ชำรุด
• ถุงมือต้องทำจากวัสดุกันน้ำ เช่น Polyethylene ควรหลีกเลี่ยงถุงมือ Latex เนื่องจากโปรตีนในยางธรรมชาติอาจทำให้เกิดอาการแพ้
• หมวกคลุมผม หน้ากาก และอุปกรณ์ปกปิดเครา/หนวด ต้องใส่ให้มิดชิด 
• วัสดุของชุด หมวก และหมวกคลุมผม ต้องไม่ก่อให้เกิดฝุ่นหรือไฟฟ้าสถิต และควรมีสีที่เห็นคราบสกปรกได้ง่าย
• เปลี่ยนหรือทิ้งอุปกรณ์ทันทีเมื่อสกปรกหรือชำรุด

รองเท้า

• ใช้เฉพาะรองเท้าที่กำหนดสำหรับพื้นที่ผลิต 
• รองเท้าต้องปิดเท้าเต็ม ทำจากวัสดุที่ไม่ดูดซับ และสามารถทำความสะอาดหรือฆ่าเชื้อได้ง่าย

4. สุขภาพ ความเจ็บป่วย และการบาดเจ็บของพนักงาน

• พนักงานต้องตรวจสุขภาพก่อนเริ่มงาน และตรวจสุขภาพเพิ่มเติมตามระยะเวลาที่กำหนด
• หากมีอาการดังต่อไปนี้ ต้องรีบรายงานทันที ได้แก่
              - ท้องเสีย อาเจียน ไข้สูง
              - คออักเสบ ตาอักเสบ โรคผิวหนังติดเชื้อ
              - บาดแผลที่เปิด หรือมีหนอง
              - ผู้ที่มีอาการดังกล่าวต้องถูกกันออกจากพื้นที่สัมผัสอาหารจนกว่าจะหายดี
• หากพนักงานมีบาดแผลต้องปิดด้วยพลาสเตอร์ที่มองเห็นได้ชัด (เช่น สีสด และตรวจจับด้วย Metal Detector ได้)
• ต้องมีการบันทึกสุขภาพพนักงาน และการตรวจสอบการสูญหายของพลาสเตอร์ อย่างเคร่งครัด

5. สุขลักษณะความสะอาดส่วนบุคคลและพฤติกรรม

• ล้างมืออย่างถูกวิธีก่อนเริ่มงาน หลังเข้าห้องน้ำ หลังรับประทานอาหาร หรือเมื่อสัมผัสสิ่งปนเปื้อน
• ห้ามรับประทานอาหาร ดื่มน้ำ สูบบุหรี่ หรือเคี้ยวหมากฝรั่งในพื้นที่ผลิต
• ห้ามจาม ไอ หรือบ้วนน้ำลายใกล้วัตถุดิบหรือผลิตภัณฑ์
• เล็บต้องสั้นและสะอาด ห้ามเล็บปลอม น้ำยาทาเล็บ หรือขนตาปลอม
• ห้ามสวมเครื่องประดับทุกชนิดในพื้นที่ผลิต
• โรงงานต้องมีนโยบายเป็นลายลักษณ์อักษร ระบุพฤติกรรมที่อนุญาตหรือห้าม และต้องมีการตรวจสอบความสะอาดและพฤติกรรมของพนักงานอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งต้องครอบคลุมเรื่องต่าง ๆ เช่น การรับประทานอาหาร หรือสูบบุหรี่ ให้ทำในบริเวณที่อนุญาต ของใช้ส่วนตัวที่จำเป็น เช่น ยารักษาโรคประจำตัว ต้องเก็บไว้ในพื้นที่ที่กำหนดเท่านั้น เป็นต้น
• จัดอบรมเรื่อง Personal Hygiene ตั้งแต่เริ่มงาน และมี Re-Training ตามระยะเวลาที่กำหนด โดยมีการตรวจสอบและติดตามการปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง

การรักษาสุขลักษณะส่วนบุคคลไม่ได้จำกัดเฉพาะพนักงานเท่านั้น แต่รวมถึง ผู้มาติดต่อ ผู้ตรวจสอบ ผู้รับเหมา และเจ้าหน้าที่บำรุงรักษา เมื่อเข้าพื้นที่ผลิต ต้อง สวมชุดและรองเท้าที่กำหนด และ ปฏิบัติตามมาตรฐาน Personal Hygiene เช่นเดียวกับพนักงาน

การรักษาความสะอาดและสุขลักษณะส่วนบุคคลไม่ได้เป็นเพียงหน้าที่ แต่เป็นส่วนหนึ่งของความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ เพราะพนักงานทุกคนคือหัวใจสำคัญของความปลอดภัยอาหาร มาตรการ Be Clean – สะอาดไว้ดีที่สุด จึงมีขึ้นเพื่อให้สินค้าทุกชิ้นที่ออกจากโรงงานปลอดภัยและได้มาตรฐานสูงสุด

Refer to Standard for Food GMP (ASQUA-QS-17 Version 07), Personal Hygiene and Behaviors Control Policy (SD-2025-QASRA-003)